Samaín
Samaín,
palabra gaélica, non significa máis que fin do verán, principio do
inverno. Na antiga cultura céltica o tempo de Samaín, especialmente
a noite do 31 de outubro ao 1 e novembro, era o período máis
importante do ano. Eran datas claves para se reunir nos camposantos,
comer o ritual e comunal porco de samaín e concelebrar as farradas
festeiras dos guerreiros. Era a noite máis perigosa do ano: as
portas do outromundo abríanse nesas horas e as ánimas eran quen de
vir visitar este mundo e aos seus moradores: tantas veces para render
contas inacabadas.
Para
afastar dos seus castros as perigosas ánimas defuntas e errantes
adoitaban poñer no alto das muradas, ou encastradas nas paredes, as
caveiras iluminadas dos inimigos mortos en campaña. De aquí, dos
ritos e crenzas célticas ao redor da caveira, vén a tradición
europea de facer caliveras na cortiza dos melóns, ou cabazos, ou
calabazotes. Tradición que, grazas ás investigacións do profesor
galego Lopez Loureiro, sabemos que se estende por toda a antiga
xeografía céltica europea e concretamente para o caso de España,
por todas as zonas con presencia do elemento céltico ben
documentado. En Galiza atopámola en toda a súa xeografía, non
faltando esta tradición en ningunha das súas bisbarras e aportando
un folclore similar aínda que dándolles nomes diferentes: calacús
polas Rías Baixas, caveiras
de melón en Cedeira, calabazotes
en Ortigueira, colondros
en Ourense...etc.